สสน. ร่วม TRIUP Fair 2024 เสนอโครงการ พัฒนาระบบคาดการณ์อากาศเพื่อลดความเสี่ยงภัยพิบัติ - บริหารจัดการน้ำในช่วงไม่เกินฤดูกาล
02/10/2024
วันที่ 24 – 26 กันยายน 2567 กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) โดย สถาบันสารสนเทศทรัพยากรน้ำ (องค์การมหาชน) หรือ สสน. เข้าร่วมนำเสนอโครงการ “การพัฒนาระบบคาดการณ์สภาพอากาศเพื่อลดความเสี่ยงจากภัยพิบัติและการบริหารจัดการน้ำในช่วงไม่เกินฤดูกาลสำหรับประเทศไทย” ในงาน มหกรรมส่งเสริมการใช้ประโยชน์จากงานวิจัยและนวัตกรรม 2567 (TRIUP Fair 2024 ) โดยมี ดร.กฤตนัย ต่อศรี หัวหน้างานกลุ่มงานภูมิอากาศและสภาพอากาศ ฝ่ายนวัตกรรมสารสนเทศทรัพยากรน้ำ สถาบันสารสนเทศทรัพยากรน้ำ (องค์การมหาชน) เป็นหัวหน้าโครงการ ทำงานร่วมกับ ศูนย์ภูมิภาคเพื่อการศึกษาด้านภูมิอากาศและสิ่งแวดล้อม คณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ และคณะวิศวกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
ทั้งนี้ ระบบการคาดการณ์สภาพอากาศรายฤดูกาลย่อย (S2S) ครอบคลุมช่วงเวลา 2-12 สัปดาห์ อยู่ระหว่างการคาดการณ์ระยะสั้นและรายฤดูกาลหรือรายปี ซึ่งยากต่อการคาดการณ์ที่แม่นยำ ด้วยปัจจัยแปรผันทางบรรยากาศ พื้นผิวดิน และมหาสมุทรที่หลากหลาย อีกทั้งยังเชื่อมโยงการไหลเวียนของบรรยากาศ ปริมาณความชื้นในดิน และอุณหภูมิพื้นผิวน้ำทะเลที่ส่งผลกระทบต่อการเกิดฝนและสภาพอากาศอย่างมีนัยสำคัญ คณะวิจัยจึงพัฒนาต้นแบบการคาดการณ์สภาพอากาศระยะรายฤดูกาลย่อย โดยใช้เทคนิคแบบจำลองพลวัตที่ผสมผสานการทำงานระหว่างแบบจำลองบรรยากาศ แบบจำลองพื้นผิวดิน และแบบจำลองมหาสมุทร เพื่อเพิ่มความแม่นยำในการคาดการณ์
โดยได้รับการสนับสนุนองค์ความรู้จากผู้เชี่ยวชาญของศูนย์ความเป็นเลิศด้านสภาพภูมิอากาศและสิ่งแวดล้อมของสถาบันวิทยาศาสตร์แห่งชาติจีน-สถาบันวิทยาศาสตร์โลก รวมถึงประยุกต์ใช้กระบวนการเรียนรู้เชิงลึกเพื่อเป็นทางเลือกในการคาดการณ์สภาพอากาศ โดยใช้ข้อมูลดัชนีสภาพภูมิอากาศที่เกี่ยวข้องกับการแปรผันของอุณหภูมิของน้ำทะเล ลมมรสุม และการเคลื่อนตัวของกลุ่มเมฆฝน ซึ่งเชื่อมโยงกับการแปรผันของสภาพอากาศในประเทศไทย
โครงการนี้ช่วยลดความเสี่ยงจากภัยพิบัติ โดยหน่วยงานที่เกี่ยวข้องหรือผู้มีอำนาจตัดสินใจสามารถเตรียมความพร้อมในการรับมือภัยพิบัติ เช่น วางแผนอพยพ จัดเตรียมทรัพยากรฉุกเฉิน และการจัดการน้ำในกรณีของน้ำท่วมหรือภัยแล้ง รวมถึงช่วยให้เกษตรกรใช้ข้อมูลวางแผนเพาะปลูกให้เหมาะสมกับสภาพอากาศ นอกจากนี้ข้อมูลคาดการณ์ระยะรายฤดูกาลย่อยยังมีความสำคัญในการบริหารจัดการน้ำระดับชุมชนและประเทศ เช่น อ่างเก็บน้ำ เขื่อน หรือระบบชลประทานได้อย่างมีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น โดยเฉพาะในช่วงที่เสี่ยงต่อน้ำท่วมหรือภัยแล้ง รวมทั้งภาคอุตสาหกรรมที่ต้องพึ่งพาน้ำในการผลิต เช่น ภาคพลังงานและการเกษตร สามารถใช้ข้อมูลคาดการณ์เพื่อวางแผนใช้พลังงานและทรัพยากรน้ำอย่างเหมาะสม ลดผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงของสภาพอากาศ
ทั้งนี้งาน TRIUP FAIR 2024 จัดขึ้นโดย สำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (สกสว.) เพื่อนำเสนอเทคโนโลยีด้านการบริหารจัดการน้ำในงานมหกรรมส่งเสริมการใช้ประโยชน์จากงานวิจัยและนวัตกรรม 2567 ระหว่างวันที่ 24 – 26 กันยายน 2567 ณ พารากอนฮอลล์ ชั้น 5 ศูนย์การค้าสยามพารากอน
