บันทึกเหตุการณ์ตามปี พ.ศ.

พระราชกรณียกิจและเหตุการณ์สำคัญ
ในรอบ 60 ปี แห่งการครองสิริราชสมบัติ

2470

• 5 ธ.ค.2470 วันจันทร์ ขึ้น 12 ค่ำ เดือนอ้ายปีเถาะ เสด็จพระราชสมภพ ณ โรงพยาบาลเมานท์ ออเบิร์น เมืองเคมบริดจ์ รัฐแมสซาชูเซตส์ ประเทศสหรัฐอเมริกา

2477

• พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล พระอัฐมรามาธิบดินทร ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้เลื่อนพระอิสริยยศพระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าภูมิพลอดุลยเดช เป็นสมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอ เจ้าฟ้าภูมิพลอดุลยเดช

2481

• มกราคม 2481 เสด็จพระราชดำเนินกลับไปทรงศึกษาต่อที่ประเทศสวิตเซอร์แลนด์
• 15 พ.ย. 2481 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ขณะทรงดำรงพระอิสริยยศเป็นสมเด็จพระอนุชาธิราช โดยเสด็จพระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล พระอัฐมรามาธิบดินทร เสด็จนิวัตพระนครครั้งแรก ประทับ ณ พระตำหนักจิตรลดารโหฐาน พระราชวังดุสิต

2488

• 25 พ.ย. 2488 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวโดยเสด็จสมเด็จพระบรมเชษฐาธิราช พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล พระอัฐมรามาธิบดินทร เสด็จนิวัตพระนครครั้งที่ 2
• 5 ธ.ค.2488 เสด็จพระราชดำเนินถึงพระนคร และประทับ ณ พระที่นั่งบรมพิมาน พระบรมมหาราชวัง

2489

• 10 พ.ค.2489 โดยเสด็จสมเด็จพระบรมเชษฐาธิราชออกเยี่ยมราษฎร ในเขตกรุงเทพมหานครและพื้นที่ใกล้เคียง
• 9 มิ.ย. 2489 พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล พระอัฐมรามาธิบดีนทร เสด็จสวรรคต รัฐบาลขณะนั้นจึงกราบบังคมทูลเชิญพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวขึ้นครองราชย์ สืบราชสันตติวงศ์เป็นพระมหากษัตริย์รัชกาลที่ 9 แห่งพระบรมราชวงจักรี
• 11 มิ.ย. 2489 การประกาศเฉลิมพระนามาภิไธย สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช เมื่อพระชนมพรรษา 18 พรรษา
• 19 ส.ค.2489 เสด็จพระราชดำเนินไปทรงศึกษาต่อและทรงเปลี่ยนแผนการศึกษาจากสาขาวิศวกรรมศาสตร์ เป็นสาขานิติศาสตร์และรัฐศาสตร์ ณ มหาวิทยาลัยโลซาน ประเทศสวิตเซอร์แลนด์ ทรงพระราชนิพนธ์เพลงแสงเทียน ยามเย็น สายฝน ใกล้รุ่ง ชะตาชีวิต และดวงใจกับความรัก

2490

• 5 ธ.ค.2490 ทรงเจริญพระชนมพรรษาครบ 20 พรรษา รัฐบาลไทยจึงกราบบังคมทูลเชิญ เสด็จนิวัตพระนครเพื่อประกอบพระราชพิธีบรมราชาภิเษก แต่มีพระราชประสงค์จะทรงศึกษาต่อจนสำเร็จการศึกษา

2493

• 24 มี.ค.2493 เสด็จนิวัตพระนคร ประทับ ณ พระตำหนักจิตรลดารโหฐาน พระราชวังดุสิต
• 29 มี.ค.2493 ถวายพระเพลิงพระบรมศพ พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล พระอัฐมรามาธิบดินทร
• 21 เม.ย.2493 พระราชพิธีจารึกพระสุพรรณบัฏ ดวงพระบรมราชสมภพ และแกะพระราชลัญจกรประจำแผ่นดิน
• 28 เม.ย.2493 พระราชพิธีราชาภิเษกสมรสกับหม่อมราชวงศ์สิริกิติ์
• 4-5 พ.ค.2493 พระราชพิธีบรมราชาภิเษก พร้อมมีพระปฐมบรมราชโองการ เราจะครองแผ่นดินโดยธรรม เพื่อประโยชน์สุขแห่งมหาชนชาวสยาม
• กองทัพบก กองทัพเรือ กองทัพอากาศทูลเกล้าทูลกระหม่อมถวายเครื่องยศจอมพลแด่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
• 5 มิ.ย.2493 เสด็จพระราชดำเนินไปทรงรักษาพระสุขภาพตามที่แพทย์ถวายคำแนะนำ

2494

• พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวและสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินี พร้อมด้วยพระราชธิดาเสด็จนิวัตพระนคร ประทับ ณ พระตำหนักจิตรลดารโหฐาน พระราชวังดุสิต จากนั้น ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ปรับปรุงพระตำหนักจิตรลดารโหฐานให้เหมาะสมแก่การเป็นที่ประทับถาวร ระหว่างนั้นประทับ ณ พระที่นั่งอัมพรสถาน พระราชวังดุสิต

2495

• ทรงริเริ่มโครงการเพาะพันธุ์ปลาหมอเทศในสวนจิตรลาด
• เสด็จพระราชดำเนินเป็นการส่วนพระองค์ไปทรงเยี่ยมราษฎรในเขตภาคกลาง
• พระราชทานรถบูลโดเซอร์แก่หน่วยตำรวจตระเวณชายแดนค่ายนเรศวรสร้างถนนเข้าสู่บ้านห้วยมงคล จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ นับเป็นโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริด้านคมนาคมและการพัฒนาชนบทโครงการแรก
• ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้จัดตั้งสถานีวิทยุ อ.ส. พระราชวังดุสิต เมื่อเสด็จนิวัตพระนครประทับอย่างถาวร

2496

• 7 พ.ย.2496 ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้ผู้ใหญ่บ้าน กำนันทั่วประเทศ เข้ารับพระราชทานพันธุ์ปลาหมอเทศ ซึ่งเพาะพันธุ์จากบ่อสวนจิตรลาด
• 12 ธ.ค.2496 เสด็จพระราชดำเนินไปทรงเปิดสะพานพระราม 6 ที่บูรณะขึ้นใหม่หลังจากถูกระเบิดทำลายเสียหายระหว่างสงครามโลกครั้งที่ 2

2497

• เสด็จพระราชดำเนินไปทรงเปิดงานศิลปหัตถกรรมนักเรียนที่โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย มีพระราชกระแสรับสั่งถึงการสร้างหุ่นยนต์ที่สามารถเดินได้พร้อมพระราชทานพระราชทรัพย์สร้าง หุ่นยนต์คุณหมอพระราชทาน
• ก่อตั้งทุนอานันทมหิดล

2498

• 10 ม.ค.2498 โรงเรียนจิตรลดาเปิดสอนเป็นวันแรก ณ พระที่นั่งอุตรภาค บริเวณพระที่นั่งอัมพรสถาน พระราชวังดุสิต สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าอุบลรัตนราชกัญญาสิริวัฒนาพรรณวดี ทรงได้รับเลขประจำตัวนักเรียนหมายเลข 1
• 19 ม.ค.2498 พระราชทานเรือเวชพาหน์แก่สภากาชาดไทย
• 14 พ.ย.2498 มีพระราชดำริอันเป็นต้นกำเนิดโครงการพระราชดำริฝนหลวง

2499

• 22 ต.ค.2499 ทรงผนวชและประทับ จำพรรษา ณ วัดบวรนิเวศวิหาร ทรงลาสิขา วันที่ 5 พ.ย.2499

2500

• 6 เม.ย.2500 เสด็จพระราชดำเนินไปทรงเปิดอนุสาวรีย์พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระกำแพงเพชรอัครโยธิน ณ ตึกที่ว่าการรถไฟไทย เชิงสะพานนพวงศ์
• 14 พ.ค.2500 ขบวนพยุหยาตราทางชลมารค ตามแนวพระราชดำริให้มีการฟื้นฟูและอนุรักษ์เรือพระราชพิธี
• 31 ต.ค.2500 เสด็จพระราชดำเนินจากพระที่นั่งอัมพรสถาน พระราชวังดุสิต ไปประทับ ณ พระตำหนักจิตรลดารโหฐาน สวนจิตรลดาเป็นการถาวร

2501

• 10 ก.พ.2501 มีผู้น้อมเกล้าน้อมกระหม่อมถวายช้างสำคัญพบที่จังหวัดกระบี่ นับเป็นช้างสำคัญช้างแรกในรัชกาล

2502

• 3 เม.ย.2502 ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้จัดตั้งมูลนิธิอานันทมหิดล
• เสด็จพระราชดำเนินโดยขบวนพยุหยาตราน้อยทางชลมารคไปทรงบำเพ็ญพระราชกุศลถวายผ้าพระกฐิน ณ วัดอรุณราชวราราม เป็นการฟื้นฟูการถวายผ้าพระกฐิน โดยขบวนพยุหยาตราทางชลมารคครั้งแรกในรัชกาล
• 11 พ.ย.2502 ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้ฟื้นฟูพระราชพิธีสมโภชขึ้นระวางช้างสำคัญช้างแรกในรัชกาล คือ การสมโภช พระเศวตอดุลยเดชพาหนฯ ทรงเริ่มสร้างสรรค์ผลงานจิตรกรรมฝีพระหัตถ์
• 8 ธ.ค.2502 เสด็จพระราชดำเนินไปทรงเยือนประเทศเวียตนาม นับเป็นการเสด็จพระราชดำเนินเพื่อเจริญพระราชไมตรีในต่างประเทศอย่างเป็นทางการเป็นครั้งแรกในรัชกาล

2503

• 2 พ.ค.2503 ทรงฟื้นฟูพระราชพิธีพืชมงคลจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ
• เสด็จพระราชดำเนินไปทรงเยือนประเทศในทวีปยุโรปและสหรัฐอเมริกา รวม 14 ประเทศ นาน 7 เดือนเศษ เสด็จพระราชดำเนินกลับประเทศไทย เมื่อวันที่ 18 มกราคม 2504

2504

• ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้กรมข้าว กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ นำพันธุ์ข้าวต่างๆ มาปลูกทดลองในบริเวณสวนจิตรลดา และทรงขับรถไถ ควายเหล็ก เพื่อเตรียมแปลงปลูกข้าวในบริเวณโครงการส่วนพระองค์ สวนจิตรลดา ต่อมาได้พระราชทานพระบรมราชานุญาตให้นำข้าวไปใช้ในพระราชพิธีพืชมงคลจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ
• ทรงริเริ่มโครงการป่าไม้สาธิตในบริเวณสวนจิตรลดา เพื่อรวบรวมและศึกษาวงจรของป่าและพันธุ์ไม้ชนิดต่างๆ
• 26 ธ.ค.2504 เสด็จพระราชดำเนินไปทรงเปิดพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ เจ้าสามพระยา จังหวัดพระนครศรีอยุธยา นับเป็นพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติในส่วนภูมิภาคแห่งแรกที่เปิดดำเนินการในรัชกาลปัจจุบัน

2505

• พระราชทานแนวพระราชดำริ ให้สร้างอ่างเก็บน้ำเขาเต่า อำเภอหัวหิน จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ นับเป็นโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริด้านการชลประทานโครงการแรก
• 12 ม.ค.2505 เสด็จพระราชดำเนินไปทรงเปิดโรงโคนมที่สวนจิตรลดา เพื่อรวบรวมข้อมูลสำหรับส่งเสริมอาชีพการเลี้ยงโคนม
• 19 มิ.ย.2505 ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้สถาปนาเครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นมงคลยิ่งราชมิตราภรณ์ สำหรับพระราชทานแด่ประมุขต่างประเทศ พระราชทานแด่พระราชาธิบดีแห่งสหพันธ์มลายา ยังดี เปอตวนอากงเป็นพระองค์แรก
• 29 ก.ค.2505 เสด็จพระราชดำเนินไปทรงร่วมอภิปรายของชุมนุมภาษาไทย คณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เป็นที่มาของวันภาษาไทยแห่งชาติ
• 24 ส.ค.2505 ทรงวางศิลาฤกษ์พระตำหนักภูพิงคราชนิเวศน์ ณ ยอดดอยบวกห้า จังหวัดเชียงใหม่
• 24-25 ต.ค.2505 เกิดมหาวาตภัย ณ แหลมตะลุมพุก จ.นครศรีธรรมราช พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวมีพระสุรเสียงผ่านสถานีวิทยุ อ.ส.พระราชวังดุสิต เพื่อเชิญชวนประชาชนบริจาคช่วยผู้ประสบภัย อันเป็นที่มาของมูลนิธิราชประชานุเคราะห์

2506

• 9 เม.ย.2506 เสด็จพระราชดำเนินไปทรงเจิมเสาเอกทำนบอ่างเก็บน้ำเขาเต่า จ.ประจวบคีรีขันธ์
• 23 ส.ค.2506 ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้รับมูลนิธิราชประชานุเคราะห์ไว้ในพระบรมราชูปถัมภ์
• 5 ธ.ค.2506 พระราชพิธีมหามงคลเนื่องในโอกาสที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงเจริญพระชนมพรรษา 3 รอบ
• 7 ธ.ค.2506 เสด็จพระราชดำเนินเลียบพระนครโดยขบวนพยุหยาตราใหญ่ทางสถลมารคตามโบราณราชประเพณี เนื่องในโอกาสทรงพระเจริญพระชนมพรรษา 3 รอบ

2507

• ทรงต่อเรือใบลำแรก เป็นเรือใบประเภทเอนเทอร์ไพร์ส พระราชทานชื่อ ราชปะแตน ต่อมาทรงออกแบบและทรงต่อเรือใบ เช่น เรือมด ซูเปอร์มด ไมโครมด
• เริ่มโครงการจัดพัฒนาที่ดินตามพระราชประสงค์ที่หุบกระพง อำเภอชะอำ จังหวัดเพชรบุรี

2508

• 25 มี.ค.2508 สมเด็จเจ้าฟ้าชายอากิฮิโตมกุฎราชกุมารแห่งประเทศญี่ปุ่น น้อมเกล้าน้อมกระหม่อมถวายพันธุ์ปลาจากทวีปแอฟริกา พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงริเริ่มโครงการเลี้ยงปลา บริเวณโครงการส่วนพระองค์สวนจิตรลาด
• 29 ส.ค.2508 พระราชพิธีทรงบำเพ็ญพระราชกุศลพระชนมพรรษาเสมอสมเด็จพระราชบิดา (เมื่อพระชนมพรรษา 38 พรรษา)
• เริ่มโครงการฟาร์มส่วนพระองค์ที่หุบเขาหาดทรายใหญ่บ้านเขาเต่า อำเภอหัวหิน จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ซึ่งเดิมเป็นพื้นที่ค่อนข้างแห้งแล้ง
• ทรงต่อเรือใบประเภทโอเคตามแบบสากลลำแรก ชื่อ นวฤกษ์ หลังจากนั้นทรงต่อเรือใบประเภทนี้อีก เช่น เรือ เวคา1 เวคา2 เวคา3

2509

• 17 มี.ค.2509 พระราชทานพันธุ์ปลาจากบริเวณโครงการส่วนพระองค์ สวนจิตรลดาแก่กรมประมง จำนวน 10,000 ตัว เพื่อให้นำไปขยายพันธุ์แจกจ่ายแก่ราษฎร พร้อมทั้งพระราชทานนามว่า ปลานิล
• 6 เม.ย.2509 ทรงสร้าง หลวงพ่อจิตรลาด พระพิมพ์สมเด็จแบบพิเศษ ณ พระตำหนักจิตรลาดรโหฐาน
• ทรงเททองหล่อ พระพุทธนวราชบพิตร เพื่อประดิษฐานไว้ ณ จังหวัดต่างๆ ทั่วพระราชอาณาจักร
• 2 ธ.ค.2509 รัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหม ทูลเกล้าทูลกระหม่อมถวาย พระคฑาจอมทัพภูมิพลในฐานะที่ทรงดำรงตำแหน่งจอมทัพไทย
• 9 ธ.ค.2509 เสด็จพระราชดำเนินไปทรงเปิดการแข่งขันกีฬาเอเเชียนเกมส์ ครั้งที่ 5 ที่ประเทศไทยเป็นเจ้าภาพ ณ สนามศุภชลาศัยกรีฑาสถานแห่งชาติ
• ทรงต่อเรือใบประเภทม็อธ พระราชทานชื่อมด ซูเปอร์มดและ ไมโครมด

2510

• ทรงออกแบบและต่อเรือใบลำสุดท้าย คือเรือโม้ก มีลักษณะผสมระหว่างเรือโอเคและเรือซูเปอร์มด
• 16 ธ.ค.2510 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวและสมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าอุบลรัตนราชกัญญา สิริวัฒนาพรรณวดีทรงร่วมแข่งขันเรือใบประเภทโอเคในกีฬาแหลมทอง (SEAP GAMES) ครั้งที่ 4 และทั้ง 2 พระองค์ชนะเลิศครองเหรียญทองร่วมกัน เป็นที่มาของวันกีฬาแห่งชาติ

2511

• 16 มี.ค.2511 เสด็จพระราชดำเนินไปเป็นประธานในงานเมาลิดกลางประจำปี พระราชทานคัมภีร์อัลกุรอานฉบับแปลภาษาไทยแก่มัสยิดต่างๆ ทั่วประเทศ

2512

• 29 ม.ค.2512 กำเนิดหน่วยแพทย์พระราชทาน
• 25 ก.พ.2512 เสด็จพระราชดำเนินไปทรงเยี่ยมชาวไทยภูเขาพร้อมทั้งมีพระราชดำริในการพัฒนาชีวิตความเป็นอยู่ เป็นที่มาของโครงการหลวง
• 1 ก.ค.2512 คณะปฏิบัติการฝนหลวง เริ่มบินปฏิบัติการทดลองทำฝนเทียมกับเมฆบนท้องฟ้าเป็นครั้งแรกบริเวณท้องฟ้าเหนืออุทยานแห่งชาติเขาใหญ่
• 7 พ.ย.2512 พระราชทานพระบรมราชวโรกาสแก่คณะกรรมการโครงการสารานุกรมไทยสำหรับเยาวชนเข้าเฝ้ารับฟังพระราชกระแสเกี่ยวกับวัตถุประสงค์แนวพระราชดำริ และวิธีปฏิบัติในการจัดทำสารานุกรมไทยสำหรับเยาวชน

2513

• มีพระราชดำริให้จัดตั้งธนาคารข้าวบ้านป่าแป๋ อำเภอแม่สะเรียง จังหวัดแม่ฮ่องสอน เป็นธนาคารข้าวอันเนื่องมาจากพระราชดำริแห่งแรก

2514

• พระราชพิธี ฉลองสิริราชสมบัติครบ 25 ปี
• 16 มี.ค.2514 คณะรัฐมนตรีมีมติสร้างถนนวงแหวนแทนการสร้างอนุสาวรีย์เป็นที่ระลึกเนื่องในโอกาสพระราชพิธีรัชาดภิเษกเป็นที่มาของถนนรัชดาภิเษก ถนนวงแหวนสายแรกของเมืองไทย
• 8 พ.ค.2514 เสด็จพระราชดำเนินเปิดโรงสีข้าวตัวอย่าง สวนจิตรลดา และเริ่มกิจการโรงสีข้าวในโครงการส่วนพระองค์สวนจิตรลดา
• 8 มิ.ย.2514 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวเสด็จพระราชดำเนินพร้อมด้วยสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ ไปทรงวางศิลาฤกษ์ถนนรัชดาภิเษก บริเวณเชิงสะพานกรุงเทพตัดกับถนนเจริญกรุง
• 9 มิ.ย.2514 พระราชพิธีรัชดาภิเษกฉลองสิริราชสมบัติครบ 25 ปี
• 12 ส.ค.2514 พระราชทานโฉนดที่ดินแก่สหกรณ์การเกษตรหุบกระพง

2515

• 19 ต.ค.2515 ทรงบัญชาการควบคุมปฏิบัติการฝนหลวง สาธิตแก่ผู้แทนจากประเทศสิงคโปร์ ฝนตกในพื้นที่เป้าหมายที่กำหนดคือ อ่างเก็บน้ำเขื่อนแก่งกระจาน จังหวัดเพชรบุรี
• 30 ต.ค.2515 เสด็จพระราชดำเนินไปทรงเปิดโรงเรียนร่มเกล้าแห่งแรกที่บ้านหนองแคน อำเภอนาแก จังหวัดนครพนม
• เริ่มโครงการโรงงานหลวงอาหารสำเร็จรูปเพื่อช่วยเหลือเกษตรกรที่เสียเปรียบและประสบปัญหาในการจำหน่ายผลผลิตทางการเกษตร
• เริ่มโครงการจัดพัฒนาที่ดินตามพระราชประสงค์ทุ่งลุยลาย จังหวัดชัยภูมิ

2516

• 14 ต.ค.2516 พระราชทานกระแสพระราชดำรัสทางโทรทัศน์ให้ประชาชนชาวไทยร่วมมือกันแก้ไขปัญหาบ้านเมืองเพื่อก่อให้เกิดความสงบเรียบร้อยโดยเร็ว

2517

• ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้มีการทดลองปลูกข้าวไร่ และข้าวหยอดหลุมภายในโครงการส่วนพระองค์สวนจิตรลดา
• เริ่มโครงการระบายน้ำพรุบาเจาะ จังหวัดนราธิวาสตามแนวพระราชดำริ

2518

• มีพระราชดำริให้จัดตั้งโครงการพระดาบสโดยจัดการเรียนการสอนทักษะวิชาชีพและเน้นการสอนคุณธรรม จริยธรรม ต่อมาพัฒนาเป็นโรงเรียนพระดาบส

2519

• พระราชทานพระราชดำริเกี่ยวกับป่า 3 อย่าง ประโยชน์ 4 อย่าง ณ หน่วยพัฒนาต้นน้ำทุ่งจ๊อ
• ทรงแปลเรื่อง ติโต และต่อมาพระราชทานพระบรมราชานุญาตให้จัดพิมพ์เผยแพร่เนื่องในโอกาสวันเฉลิมพระชนมพรรษา พุทธศักราช 2537

2520

• 24 ม.ค.2520 พระราชทานแนวพระราชดำรัสเรื่องปลูกป่าทดแทน ณ สถานีหลวงพัฒนาชาวเขา จังหวัดเชียงใหม่
• 20 มิ.ย.2520 ทรงแปล นายอินทร์ ผู้ปิดทองหลังพระ ทรงใช้เวลา 3 ปี เสร็จสมบูรณ์ในเดือนมีนาคม พ.ศ.2523 ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้จัดพิมพ์เพื่อ พ.ศ.2536
• ทรงสดับพระธรรมเทศนาของสมเด็จพระมหาวีรวงศ์ วัดราชผาติการาม เรื่อง พระมหาชนก เป็นแรงบันดาลพระราชหฤทัยให้ทรงพระราชนิพนธ์วรรณกรรมพุทธศาสนาเรื่อง พระมหาชนก ในเวลาต่อมา
• 5 ธ.ค.2520 พระราชพิธีเฉลิมพระชนมพรรษาครบ 50 พรรษา และพระราชพิธีเสด็จเถลิงถวัลยราชสมบัติได้หมื่นวันเศษ

2521

• 11 พ.ค.2521 ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้รับงานการผลิตแก๊ซชีวภาพไว้ในโครงการส่วนพระองค์สวนจิตรลดา
• 8 ธ.ค.2521 เสด็จพระราชดำเนินไปทรงเปิดการแข่งขันกีฬาเอเชียนเกมส์ ครั้งที่ 8 ที่ประเทศไทยเป็นเจ้าภาพ ณ สนามศุภชลาศัยกรีฑาสถานแห่งชาติ

2522

• 30 มิ.ย.2522 พระราชทานแนวพระราชดำริเรื่องธนาคารโค-กระบือ ณ โครงการพัฒนาพื้นที่ราบเชิงเขา จ.ปราจีนบุรี
• 8 ส.ค.2522 กำเนิดศูนย์การพัฒนาเขาหินซ้อน จ.ฉะเชิงเทรา ถือเป็นศูนย์การพัฒนาอันเนื่องมาจากพระราชดำริแห่งแรก

2523

• 19 ต.ค.2523 หลังจากเสด็จพระราชดำเนินตรวจพื้นที่น้ำท่วม ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้ผู้มีหน้าที่เกี่ยวข้องกับการแก้ไขปัญหาน้ำท่วมเข้ารับแนวพระราชดำริ เนื่องจากปัญหาน้ำท่วมพื้นที่ฝั่งตะวันออกของกรุงเทพฯ รุนแรงอย่างไม่เคยปรากฎมาก่อน มีพระราชดำรัสให้เร่งระบายน้ำออกสู่ทะเล โดยผ่านแนวคลองฝั่งตะวันออก

2525

• พระราชพิธีสมโภชกรุงรัตนโกสินทร์ 200 ปี
• 25 ก.พ.2525 เสด็จพระราชดำเนินไปทรงเปิดเขื่อนนเรศวร และมีพระราชดำริให้กรมชลประทานวางโครงการก่อสร้างเขื่อนเก็บกักน้ำแควน้อย

2526

• 8 ต.ค.2526 เสด็จพระราชดำเนินโดยเฮลิคอปเตอร์พระที่นั่งไปทรงตรวจพื้นที่น้ำท่วมในเขตกรุงเทพมหานคร
• 27 ต.ค.2526 เสด็จพระราชดำเนินเป็นการส่วนพระองค์ไปทอดพระเนตรสภาพน้ำท่วมบริเวณซอยศูนย์วิจัย เขตห้วยขวาง
• 7 พ.ย.2526 เสด็จพระราชดำเนินไปทอดพระเนตรน้ำท่วมบริเวณคลองลาดพร้าว คลองหนองบอน ตามแนวถนนบางพลี
• 24 พ.ย.2526 เสด็จพระราชดำเนินไปยังพื้นที่น้ำท่วมฝั่งธนบุรี

2527

• 16 ก.ย.2527 พระราชทานแนวพระราชดำริเกี่ยวกับทฤษฎีแกล้งดิน ณ ศูนย์ศึกษาการพัฒนาพิกุลทองอันเนื่องมาจากพระราชดำริ
• 25 ต.ค.2527 เสด็จพระราชดำเนินไปในการพระราชพิธีพระราชทานครอบประธานประกอบพิธีไหว้ครูโขน-ละครและพระราชพิธีครอบองค์พระพิราพต่อท่ารำเพลงหน้าพาทย์ องค์พระพิราพ ณ ศาลาดุสิดาลัย สวนจิตรลดา

2528

• 7 ม.ค.2528 พระราชพิธีทรงบำเพ็ญพระราชกุศลพระชนมพรรษาเสมอสมเด็จพระบรมอัยกาธิราช พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เนื่องในโอกาสมหามงคลที่ทรงเจริญพระชนมพรรษา57 พรรษา 33 วัน
• 4 เม.ย. พระราชทานแนวพระราชดำริเรื่องน้ำดีไล่น้ำเสีย ขณะเสด็จพระราชดำเนินไปทอดพระเนตรบริเวณประตูระบายน้ำปากคลองผดุงกรุงเกษม บริเวณเทเวศร์ คลองแสนแสบ และคลองลาดพร้าว
• มีพระราชดำรัสให้ศึกษาต้นทุนในการนำอ้อยมาแปรรูปเป็นเอทานอลเพื่อใช้เป็นพลังงานทดแทน เมื่อเกิดการขาดแคลนน้ำมันในอนาคตและเป็นการสนับสนุนให้เกษตรกรชาวไร่อ้อยมีรายได้เพิ่มขึ้น

2529

• 16 ม.ค.2529 พระราชทานนามเขื่อนแม่งัดสมบูรณ์ชล และเสด็จพระราชดำเนินไปทรงเป็นประธานในพิธีเปิดเมื่อวันที่ 22 กุมภาพันธ์
• 24 ก.พ.2529 คณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติ ถวายพระราชสมัญญา อัครศิลปิน
• ทรงเปิดโรงกลั่นแอลกอฮอล์ในสวนจิตรลดา ค้นคว้าการแปรรูปผลผลิตทางการเกษตร เพื่อนำมาทำน้ำมันเชื้อเพลิงตามแนวพระราชดำริ รวมทั้งทดลองผสมแอลกอฮอล์ 95 เปอร์เซนต์ กับน้ำมันเบนซิน จนได้แก๊สโซฮอล์
• ทรงก่อตั้งวงดนตรีสหายพัฒนา เน้นการเล่นเครื่องเป่าโดยเฉพาะแตรและทรัมเป็ต

2530

• 1 ม.ค.2530 พระราชทาน ส.ค.ส. โดยการปรุแถบโทรพิมพ์ ลงรหัสส่วนพระองค์ว่า กส.9 ปรุ 311430 ธค 2529. ทรงทดลองใช้โปรแกรมฟอนทาสติก (Fontasitc) ในคอมพิวเตอร์ สร้างตัวอักษรไทยและโรมัน รูปแบบและขนาดต่างๆ
• 9 ต.ค.2530 เสด็จพระราชดำเนินไปทรงเปิดศูนย์วัฒนธรรมแห่งประเทศไทย
• 23 พ.ย.2530 ทรงใช้โปรแกรมคอมพิวเตอร์ประดิษฐ์อักษรเทวนาครี จากพจนานุกรมและตำราสันสกฤตได้สำเร็จ
• 1 ธ.ค.2530 เสด็จพระราชดำเนินไปทรงเปิดสวนหลวง ร.9
• 5 ธ.ค.2530 พระราชพิธีมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา 5 รอบ เปิดใช้สะพานพระราม 9 เป็นครั้งแรก

2531

• 14 มิ.ย.2531 กำเนิดมูลนิธิชัยพัฒนา
• 2 ก.ค.2531 พระราชพิธีรัชมังคลาภิเษก
• 5 ก.ค.2531 เสด็จพระราชดำเนินไปยัง จ.พระนครศรีอยุธยา ทรงเป็นประธานในพิธีบวงสรวงสมเด็จบูรพมหากษัตริยาธิราชเจ้า ณ พลับพลาตรีมุข พระราชวังโบราณ เนื่องในการพระราชพิธีรัชมังคลาภิเษก
• 24 ธ.ค.2531 พระราชทานแนวพระราชดำริเกี่ยวกับรูปแบบและการใช้งานเครื่องกลเติมอากาศที่ผิวน้ำหมุนช้าแบบทุ่นลอย หรือกังหันน้ำชัยพัฒนา แก่มูลนิธิชัยพัฒนา
• มีพระราชดำริให้กรมชลประทานดำเนินการแก้ไขและบรรเทาปัญหาอุทกภัยในพื้นที่เพาะปลูกบริเวณลุ่มน้ำปากพนัง

2532

• ทรงทดลองแนวพระราชดำริ ทฤษฎีใหม่ ที่โครงการพัฒนาพื้นที่วัดมงคลชัยพัฒนา จังหวัดสระบุรี

2534

• 22 มิ.ย.2534 พระราชทานแนวพระราชดำริแก่เลขาธิการมูลนิธิชัยพัฒนา ให้ศึกษาทดสอบการปลูกหญ้าแฝก เพื่อให้เกษตรกรนำไปใช้ประโยชน์
• ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้จัดสร้างเครื่องราชอิสริยาภรณ์ อันเป็นที่สรรเสริญยิ่งดิเรกคุณาภรณ์
• 6ธ.ค.2534 พระราชทานนามดาวเทียมดวงแรกของไทยว่า ไทยคม (THAICOM)

2535

• 20 พ.ค.2535 ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้ผู้มีความคิดเห็นขัดแย้งทางการเมืองเข้าเฝ้าฯ เพื่อระงับปัญหา และคลี่คลายเหตุการณ์รุนแรงที่เกิดขึ้นในขณะนั้น
• 4 ธ.ค.2535 พระราชทานแนวพระราชดำริ ทฤษฎีใหม่ เป็นเรื่องการบริหารจัดการที่ดินและแหล่งน้ำเพื่อการเกษตรให้เกิดประโยชน์สูงสุด หลังจากทดลองปฏิบัติจริงที่วัดมงคลชัยพัฒนา จ.สระบุรี

2536

• 2 ก.พ.2536 กรมทรัพย์สินทางปัญญาทูลเกล้าทูลกระหม่อมถวายสิทธิบัตรการประดิษฐ์เครื่องกลเติมอากาศที่ผิวน้ำหมุนช้าแบบทุ่นลอยหรือ กังหันน้ำชัยพัฒนา
• 14 มี.ค.2536 มีพระราชดำริให้ทดลองเครื่องดักหมอก ภายในบริเวณพระตำหนักภูพิงคราชนิเวศน์
• 31 ส.ค.2536 พระราชทานพระราชทรัพย์ 4 ล้านบาท พร้อมพระราชทานแนวพระราชดำริการบรรเทาปัญหาจราจร เป็นที่มาของโครงการบรรเทาปัญหาจราจรอันเนื่องมาจากพระราชดำริ
• 2 ต.ค.2536 มีพระราชกระแสเร่งรัดการสร้างประตูระบายน้ำปากพนัง เพื่อแก้ไขปัญหาดินและน้ำ
• 19 ต.ค.2536 เริ่มต้นโครงการสร้างถนนเลียบทางรถไฟบางกอกน้อย เป็นส่วนหนึ่งในโครงการบรรเทาปัญหาจราจรในกรุงเทพมหานครอันเนื่องมาจากพระราชดำริ
• 4 ธ.ค.2536 มีพระราชดำรัสเนื่องในวันเฉลิมพระชนมพรรษา เกี่ยวกับระบบชลประทานบริเวณลุ่มน้ำป่าสัก ลุ่มน้ำนครนายก และลุ่มน้ำปากพนัง

2537

• 26 ม.ค. 2537 เสด็จพระราชดำเนินไปทรงเปิดสถานีควบคุมภาคพื้นดินของดาวเทียมไทยคม ณ สถานีดาวเทียมไทยคม ถนนรัตนาธิเบศร์ อำเภอเมืองนนทบุรี จังหวัดนนทบุรี
• 5 ก.ย.2537 เสด็จพระราชดำเนินไปทรงเป็นประธานวางกระดูกงู เรือพระที่นั่งนารายณ์ทรงสุบรรณ รัชการลที่ 9
• โครงการส่วนพระองค์ สวนจิตรลดา ขยายกำลังการผลิตเอทานอลเพื่อนำไปทำแก๊สโซฮอล์ สามารถใช้เติมรถยนต์ในโครงการส่วนพระองค์ สวนจิตรลดา
• ทรงปรับปรุงต้นฉบับพระราชนิพนธ์เรื่อง ติโต และพระราชทานพระบรมราชานุญาตจัดพิมพ์เผยแพร่เนื่องในโอกาสวันเฉลิมพระชนมพรรษา

2538

• 6 พ.ค.2538 ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมสถาปนาพระอิสริยศักดิ์ สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยานิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์
• พระราชทานแนวพระราชดำริเรื่องการบรรเทาปัญหาจราจรบริเวณเชิงสะพานพระปิ่นเกล้าและพื้นที่โดยรอบโรงพยาบาสศิริราช
• 4 ธ.ค.2538 พระราชทานแนวพระราชดำริโครงการแก้มลิง เพื่อบรรเทาปัญหาน้ำท่วมกรุงเทพมหานครและปริมณฑล
• 5 ธ.ค.2538 รายการโทรทัศน์เพื่อการศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียมแพร่ภาพครั้งแรก จากโรงเรียนไกลกังวล อำเภอหัวหิน จังหวัดประจวบคีรีขันธ์

2539 พระราชพิธีกาญจนาภิเษก และงานฉลองสิริราชสมบัติครบ 50 ปี 28 มี.ค.2539 ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้สื่อมวลชนทุกแขนงเข้ารับฟังพระราชดำรัสเกี่ยวกับพระราชนิพนธ์เรื่อง พระมหาชนก

• กำเนิดมูลนิธิการศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียม
• พระราชทานพระบรมราชานุญาตให้จัดพิมพ์พระราชนิพนธ์ พระมหาชนก เผยแพร่เนื่องในโอกาสทรงครองสิริราชสมบัติครบ 50 ปี
• กำเนิด บริษัท มงคลชัยพัฒนา จำกัด เพื่อเป็นต้นแบบองค์กรทางธุรกิจ สนับสนุนแนวพระราชดำริปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง

14 พ.ค.2539 เสด็จพระราชดำเนินไปทอดพระเนตรการเก็บเกี่ยวข้าวตามโครงการพระราชดำริส่งเสริมอาชีพแก่ราษฎรบริเวณทุ่งมะขามหย่อง ตำบลบ้านใหม่ อำเภอพระนครศรีอยุธยา จังหวัดพระนครศรีอยุธยา พร้อมทั้งทรงเกี่ยวข้าว

• พระราชทานพระราชทรัพย์สำหรับโครงการบรรเทาปัญหาจราจรฯ

2540

• 4 ธ.ค.2540 พระราชทานพระราชดำรัสเรื่องเศรษฐกิจพอเพียง

2541

• 21 เม.ย.2541 เสด็จพระราชดำเนินไปทรงเปิดโครงการทางคู่ขนานลอยฟ้า ถนนบรมราชชนนี เป็นส่วนหนึ่งของโครงการบรรเทาปัญหาจราจรในเขตกรุงเทพมหานครอันเนื่องมาจากพระราชดำริ
• เริ่มทดลองดีโซฮอล์ ในโครงการส่วนพระองค์สวนจิตรลดา

2542

• 21 มี.ค.2542 พระราชทาน ตำราฝนหลวงพระราชทาน รวมทั้งวิธีผลิตฝนหลวงแบบซูเปอร์ แซนด์วิช (Super Sandwich) แก่คณะปฏิบัติการฝนหลวงพิเศษใช้เป็นแนวทางในการปฏิบัติการทำฝนหลวง
• 9 ส.ค.2542 พระราชทานนามรถไฟฟ้าใต้ดินสายแรกว่า รถไฟฟ้ามหานครเฉลิมรัชมงคล หมายถึง งานเฉลิมฉลองความเป็นมงคลแห่งพระราชา
• 25 พ.ย.2542 เสด็จพระราชดำเนินไปทรงเปิดเขื่อนปาสักชลสิทธิ์ จังหวัดลพบุรี
• 5 ธ.ค.2542 พระราชพิธีมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา 6 รอบ

2543

• 23 พ.ค.2543 พระราชพิธีสมมงคลพระชนมายุเท่าพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช
• 29 ก.ย.2543 ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมพระราชทานชื่อ สนามบินแห่งใหม่ว่า ท่าอากาศยานสุวรรณภูมิ
• 27 ธ.ค.2543 จดทะเบียนเครื่องหมายการค้า Golden Place - โกลเด้น เพลซ จัดจำหน่ายสินค้า ผัก ผลไม้ และสินค้าเกษตรกรรมในนามบริษัทสุวรรณชาด จำกัด และเครื่องหมายการค้าสุวรรณชาด ทองแดง (โรงพยาบาลสัตว์)
• องค์กรสิ่งประดิษฐ์ที่เก่าแก่ที่สุดของยุโรป (The Belgian Chamber of Inventor) ทูลเกล้าทูลกระหม่อมถวายรางวัลบรัสเซลล์ ยูเรกา (Brussel Eureka) แด่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว สำหรับการประดิษฐ์ กังหันน้ำชัยพัฒนา
• มีพระราชกระแสรับสั่งให้กองงานส่วนพระองค์ดำเนินการวิจัยและพัฒนาพร้อมให้ดำเนินการทดลอง นำน้ำมันปาล์มมาใช้กับเครื่องยนต์ดีเซลที่สหกรณ์นิคมอ่าวลึก จังหวัดกระบี่

2544

• 2 มิ.ย.2544 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวพระราชดำเนินพร้อมด้วนสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารีเสด็จพระราชดำเนินไปทรงวางศิลาฤกษ์เขื่อนขุนด่านปราการชล จังหวัดนครนายก
• คณะกรรมการจัดงานบรัสเซลส์ ยูเรกา ทูลเกล้าทูลกระหม่อมถวายรางวัลแด่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว สำหรับผลงานเรื่องทฤษฎีใหม่ เรื่องน้ำมันไบโอดีเซลสูตรสกัดจากน้ำมันปาล์มและเรื่องฝนหลวง

2545

• 19 ม.ค.2545 เสด็จพระราชดำเนินไปทรงวางศิลาฤกษ์อาคารผู้โดยสารท่าอากาศยานสุวรรณภูมิ
• 20 ก.ย.2545 สะพานพระราม 8 เปิดให้รถวิ่งเป็นวันแรก ช่วยบรรเทาปัญหาจราจรติดขัดในฝั่งพระนครและธนบุรี
• 26 พ.ย.2545 พระราชนิพนธ์ เรื่องทองแดง วางจำหน่ายเป็นวันแรก

2546 10 มิ.ย.2546 กรมทรัพย์สินทางปัญญาทูลเกล้าทูลกระหม่อมถวายสิทธิบัตรการประดิษฐ์เลขที่ 14859 สำหรับ ภาชนะรองรับของเสียที่ขับออกจากร่างกาย

2548

• พระราชทานความช่วยเหลือแก่ผู้ประสบภัยคลื่นยักษ์สึนามิผ่านมูลนิธิราชประชานุเคราะห์ โดยการสร้างโรงเรียนและพระราชทานทุนการศึกษา รวมทั้งมีพระราชกระแสให้มูลนิธิชัยพัฒนาจัดพิมพ์หนังสือคลื่นยักษ์สึนามิ คลื่นอภิมหาภัยเพื่อเผยแพร่เป็นสาธารณประโยชน์
• สำนักสิทธิบัตรยุโรป (EPO) ได้ทูลเกล้าทูลกระหม่อมถวายสิทธิบัตรฝนหลวงแด่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

2549

• 26 พ.ค. 2549 นายโคฟี อันนัน เลขาธิการสหประชาชาติ ทูลเกล้าฯ ถวายรางวัลความสำเร็จสูงสุดด้านการพัฒนามนุษย์
• 9 มิ.ย.2549 พระราชพิธีฉลองสิริราชสมบัติครบ 60 ปี
• เสด็จออกมหาสมาคม ณ สีหบัญชร พระที่นั่งอนันตสมาคม