ภาพพระราชกรณียกิจชุดที่ 2

ทรงเป็นหลักชัยไทยทั่วหล้า

พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงเป็นประมุขของชาติ
ทรงให้ความสำคัญต่อกิจการของบ้านเมืองในทุกๆ ด้าน
ทั้งด้านการศาสนา การเมืองการปกครอง การทหาร ความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ
เพื่อสร้างความเป็นปึกแผ่นมั่นคงให้แก่ประเทศชาติ

	พระราชพิธีด้านศาสนา เมื่อพุทธศักราช ๒๕๐๐ รัฐบาลได้จัดงานฉลองกึ่งพุทธศตวรรษขึ้น โดยมีการจัดขบวนเรือพระราชพิธีอัญเชิญพระพุทธรูป พระไตรปิฎก และพระสงฆ์ แห่ไปตามลำน้ำเจ้าพระยา เมื่อวันที่ ๑๔ พฤษภาคม พุทธศักราช ๒๕๐๐ เป็นการเฉลิมฉลองและระลึกในพระไตรรัตนาธิคุณ มีเรือเข้าร่วมขบวนไม่ครบถ้วน เนื่องจากเรือพระราชพิธีได้ชำรุดเสียหายไปตามสภาพและถูกทำลายจากภาวะสงครามมหาเอเชียบูรพา ต่อมาในพุทธศักราช ๒๕๐๒ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้จัดขบวนพยุหยาตราทางชลมารคขึ้น สำหรับเสด็จพระราชดำเนินไปทรงบำเพ็ญพระราชกุศลถวายผ้าพระกฐิน ณ วัดอรุณราชวราราม ตามราชประเพณีที่เคยมีมา เพื่อรักษามรดกทางวัฒนธรรมของชาติให้คงอยู่สืบไป
	เมื่อแรกสถาปนากรุงรัตนโกสินทร์ พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้สร้างเสาชิงช้าและเทวสถานโบสถ์พราหมณ์เพื่อประกอบพิธีทางศาสนาพราหมณ์ตามโบราณราชประเพณี โดยให้มีพิธีโล้ชิงช้าในพระราชพิธีตรียัมพวาย-ตรีปวาย ในเดือนยี่ของทุกปี พิธีโล้ชิงช้าได้ยกเลิกไปเมื่อพุทธศักราช ๒๔๗๕ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้ฟื้นฟูพระราชพิธีตรียัมพวาย-ตรีปวาย โดยให้คงไว้เฉพาะส่วนพระราชพิธีในวันแรม ๑ - ๖ ค่ำ เดือนยี่ และทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้พระราชครูพราหมณ์เข้าเฝ้าทูลละอองธุลีพระบาท รับพระราชทานเจิมเทวรูปก่อนเชิญไปทำพิธีที่ เทวสถานโบสถ์พราหมณ์ เมื่อเสร็จพิธี พราหมณ์เข้าเฝ้าทูลละอองธุลีพระบาท ทูลเกล้าทูลกระหม่อมถวายอุลุบ และเครื่องพิธี เช่น ข้าวตอก ผลไม้ ขนมหวานต่างๆ
	พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวเสด็จพระราชดำเนินไปทรงบำเพ็ญพระราชกุศลถวายผ้าพระกฐิน ณ วัดบวรนิเวศวิหาร ในพระราชพิธีทรงบำเพ็ญพระราชกุศลถวายผ้าพระกฐิน มีพระอารามหลวงที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เสด็จพระราชดำเนินไปทรงบำเพ็ญพระราชกุศลถวายผ้าพระกฐินเป็นประจำทุกปี ๑๖ แห่ง ทั้งที่อยู่ในกรุงเทพมหานครและส่วนภูมิภาค ได้แก่ วัดสุทัศนเทพวราราม วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม วัดมหาธาตุยุวราชรังสฤษฎิ์ วัดอรุณราชวราราม วัดพระปฐมเจดีย์(จังหวัดนครปฐม) วัดบวรนิเวศวิหาร วัดราชบพิธสถิตมหาสีมาราม วัดราชประดิษฐ์สถิตมหาสีมาราม วัดเบญจมบพิตรดุสิตวนาราม วัดราชโอรสาราม วัดนิเวศธรรมประวัติ (จังหวัดพระนครศรีอยุธยา)วัดสุวรรณดาราราม (จังหวัดพระนครศรีอยุธยา) วัดพระศรีรัตนมหาธาตุ (จังหวัดพิษณุโลก)วัดมกุฎกษัตริยาราม วัดราชาธิวาส และวัดเทพศิรินทราวาส โดยจะเสด็จพระราชดำเนินไปถวายผ้าพระกฐิน ๒ - ๓ แห่ง ประมาณ ๓ วัน ส่วนพระอารามหลวงที่เหลือ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้ พระบรมวงศ์ องคมนตรี หรือบุคคลอื่นเป็นผู้แทนพระองค์ไปถวาย
	แม้ว่าประเทศไทย จะมีพระพุทธศาสนาเป็นศาสนาประจำชาติ แต่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงสนับสนุนและทรงอุปถัมภ์การเผยแพร่คำสั่งสอนของศาสนาหลักอื่นๆ ที่ประชาชนในประเทศไทยมีความศรัทธานับถือด้วย เช่น พระราชทานพระคัมภีร์อัลกุรอ่านฉบับคำแปลภาษาไทย แก่ผู้แทนคณะกรรมการอิสลามจังหวัดนราธิวาส เมื่อวันที่ ๑๗ มกราคม พุทธศักราช ๒๕๑๓
	ศาสนาคริสต์ ซึ่งได้เผยแผ่เข้ามาในราชอาณาจักรไทยตั้งแต่สมัยอยุธยา ก็มีความสัมพันธ์อันดีเช่นกัน พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวพระราชทานพระบรมราชวโรกาสให้สมเด็จพระสันตปาปา จอห์น ปอล ที่ ๒ แห่งนครรัฐวาติกัน พระประมุขแห่งคริสตศาสนานิกายโรมันคาทอลิก เข้าเฝ้าในโอกาสเสด็จเยือนประเทศไทย ระหว่างวันที่ ๑๐ - ๑๑ พฤษภาคม พุทธศักราช ๒๕๒๔
	พระราชพิธีพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีศักดิ์รามาธิบดีและพระราชพิธีถือน้ำพระพิพัฒนสัตยา พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงสร้างเครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีศักดิ์รามาธิบดีขึ้นเมื่อพุทธศักราช ๒๔๖๑ เพื่อพระราชทานเป็นบำเหน็จความชอบแก่ข้าราชการทหารที่เสียสละเพื่อชาติ การพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีศักดิ์รามาธิบดี ครั้งที่ ๔ ในรัชกาลที่ ๙ เมื่อพุทธศักราช ๒๕๑๒ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้ฟื้นฟูพระราชพิธีถือน้ำพระพิพัฒนสัตยา ซึ่งได้ปฏิบัติสืบต่อกันมาตั้งแต่แผ่นดินสมเด็จพระเจ้าอู่ทองแห่งกรุงศรีอยุธยา และได้ว่างเว้นไปนับแต่เปลี่ยนแปลงการปกครอง พุทธศักราช ๒๔๗๕ โดยโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้ผนวกเข้ากับพระราชพิธีพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีศักดิ์รามาธิบดี พระราชพิธีที่จัดขึ้นในคราวนั้น คือวันที่ ๒๔ มีนาคม พุทธศักราช ๒๕๑๒ เป็นการเสกน้ำ ณ พระอุโบสถวัดพระศรีรัตนศาสดาราม ส่วนวันที่ ๒๕ มีนาคม ปีเดียวกัน หลังจากพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ ณ พระที่นั่งจักรีมหาปราสาท ในพระบรมมหาราชวังแล้ว เสด็จพระราชดำเนินไปยังพระอุโบสถ วัดพระศรีรัตนศาสดาราม ผู้ได้รับพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีศักดิ์รามาธิบดีถวายคำสัตย์สาบาน ต่อหน้าพระพุทธมหามณีรัตนปฏิมากรว่าจะปฏิบัติหน้าที่ด้วยความซื่อสัตย์สุจริต หลังจากพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงดื่มน้ำพระพิพัฒนสัตยาแล้ว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้สมาชิกเครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีศักดิ์รามาธิบดี ดื่มจนครบทุกคน
	พระราชพิธีตรึงหมุดธงไชยเฉลิมพล พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงบรรจุพระกรัณฑ์เส้นพระเจ้าในยอดคันธง และทรงหมุนเกลียวปิดซุ้มยอดธงไชยเฉลิมพลในพระราชพิธีตรึงหมุดธงไชยเฉลิมพล ณ พระอุโบสถ วัดพระศรีรัตนศาสดาราม เมื่อเสร็จพิธี ราชองครักษ์เชิญธงไปยังพระที่นั่งชุมสาย หน้าศาลาสหทัยสมาคมเพื่อพระราชทานแก่หน่วยทหารรักษาพระองค์
	ในฐานะทรงเป็นจอมทัพไทย พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวเสด็จพระราชดำเนินไปทรงตรวจแถวทหารรักษาพระองค์ ในพิธีถวายสัตย์ปฏิญาณตนและสวนสนามของทหารรักษาพระองค์ เนื่องในพระราชพิธีเฉลิมพระชนมพรรษา ณ พระลานพระราชวังดุสิต ในวันที่ ๓ ธันวาคมของทุกปี ซึ่งต่อมาทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้จัดขึ้นในวันที่ ๒ ธันวาคมของทุกปี
	พระราชกรณียกิจอันเกี่ยวเนื่องด้านตุลาการนั้น พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวได้เสด็จพระราชดำเนินไปทรงเหยียบกระทรวงยุติธรรม ศาลยุติธรรม ศาลแพ่ง และศาลอาญาเมื่อวันที่ ๒๖ มกราคม พุทธศักราช ๒๔๙๕ ในวันที่ ๒๘ มกราคม พุทธศักราช ๒๔๙๕ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวเสด็จพระราชดำเนินไปทรงเปิดอาคารศาลคดีเด็กและเยาวชนกลาง ในโอกาสนี้ได้ประทับบัลลังก์ทรงพิจารณาคดีด้วย
	ในระหว่างการเสด็จพระราชดำเนินไปทรงเยี่ยมราษฎรในภูมิภาคต่างๆ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวได้เสด็จพระราชดำเนินไปทรงเหยียบศาลในภูมิภาคนั้นๆ ด้วย เช่น เสด็จพระราชดำเนินไปทรงเหยียบศาลจังหวัดเชียงใหม่ในวันที่ ๘ มีนาคม พุทธศักราช ๒๕๐๑ เสด็จพระราชดำเนินไปทรงเหยียบศาลจังหวัดสงขลาและศาลแขวงสงขลา เมื่อวันที่ ๒๒ มีนาคม พุทธศักราช ๒๕๐๒ และเสด็จพระราชดำเนินไปทรงเหยียบศาลปัตตานี เมื่อวันที่ ๒๓ มีนาคม ปีเดียวกัน
	พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวเสด็จพระราชดำเนินไปทรงเปิดประชุมสภาสมัยสามัญประจำปีของรัฐสภา ซึ่งเป็นการประชุมสมัยแรกหลังจากการเลือกตั้งทั่วไป โดยประทับเหนือพระที่นั่งพุดตานกาญจนสิงหาสน์ ภายใต้นพปฎลมหาเศวตฉัตร ณ พระที่นั่งอนันตสมาคม พระราชวังดุสิต
	พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวเสด็จพระราชดำเนินไปทรงถวายบังคม พระบรมราชานุสาวรีย์พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว เนื่องในวันคล้ายวันพระราชทานรัฐธรรมนูญ หน้าอาคารรัฐสภา เมื่อวันที่ ๑๐ ธันวาคม พุทธศักราช ๒๕๔๒
	พระราชพิธีรัชดาภิเษก ในมหามงคลสมัยที่ทรงครองสิริราชสมบัติครบ ๒๕ ปี ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อม ให้จัดพระราชพิธีรัชดาภิเษกขึ้นในระหว่างวันที่ ๘ - ๑๐ มิถุนายน พุทธศักราช ๒๕๑๔ โดยในวันที่ ๙ มิถุนายน หลังจากเสด็จออกมหาสมาคม เพื่อทรงรับคำถวายพระพรชัยมงคลจากพระบรมวงศานุวงศ์ คณะรัฐมนตรี ข้าราชการ และสมาชิกรัฐสภา ในช่วงเย็นพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวและสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถเสด็จพระราชดำเนินไปทรงบำเพ็ญพระราชกุศลทักษิณานุปทาน ถวายพระบรมอัฐิสมเด็จพระมหิตลาธิเบศร อดุลยเดชวิกรม พระบรมราชชนก และทรงบำเพ็ญพระราชกุศล วันคล้ายวันสวรรคตพระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล พระอัฐมรามาธิบดินทร ณ พระที่นั่งอมรินทรวินิจฉัย ในพระบรมมหาราชวัง
	พระราชพิธีสถาปนาเฉลิมพระนามาภิไธย พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้ตั้งการพระราชพิธีสถาปนาเฉลิมพระนามาภิไธยสมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้าวชิราลงกรณฯ ให้ทรงดำรงพระราชอิสริยยศ เป็นสมเด็จพระบรมโอรสาธิราช เจ้าฟ้ามหาวชิราลงกรณ บดินทรเทพยวรางกูร สิริกิติยสมบูรณสวางควัฒน์ วรขัตติยราชสันตติวงศ มหิตลพงศอดุลยเดช จักรีนเรศยุพราชวิสุทธสยามมกุฎราชกุมาร มุสิกนาม โดยอนุโลมตามขัตติยราชประเพณี เมื่อวันที่ ๒๘ ธันวาคม พุทธศักราช ๒๕๑๕ ณ พระที่นั่งอนันตสมาคม พระราชวังดุสิต โอกาสนี้ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร ทรงถือน้ำพระพิพัฒนสัตยา ในการพระราชพิธีถือน้ำพระพิพัฒนสัตยา ณ พระอุโบสถ วัดพระศรีรัตนศาสดาราม ในพระบรมมหาราชวัง
	ในมหามงคลสมัยทรงเจริญพระชนมพรรษา ๕๐ พรรษา พุทธศักราช ๒๕๒๐ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวมีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมสถาปนาพระราชอิสริยศักดิ์ สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าสิรินธรเทพรัตนสุดา กิติวัฒนาดุลโสภาคย์ เป็นสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา เจ้าฟ้ามหาจักรีสิรินธร รัฐสีมาคุณากรปิยชาติ สยามบรมราชกุมารี เมื่อวันที่ ๕ ธันวาคม พุทธศักราช ๒๕๒๐ ณ พระที่นั่งอมรินทรวินิจฉัย ในพระบรมมหาราชวัง
	พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวและสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ ทรงรับพระราชอาคันตุกะ ซึ่งเป็นพระประมุขและพระราชวงศ์ชั้นสูงของประเทศต่างๆ ที่เสด็จพระราชดำเนินและเสด็จมาเยือนประเทศไทยหลายครั้ง เช่น ทรงรับเจ้าชายอะกิฮิโต มกุฎราชกุมารแห่งญี่ปุ่น และเจ้าหญิงมิชิโกะ เมื่อวันที่ ๑๕ ธันวาคม พุทธศักราช ๒๕๐๗ และทรงรับสมเด็จพระราชินีนาถอะลิซาเบ็ธที่ ๒ แห่งสหราชอาณาจักร และพระสวามีในการเสด็จพระราชดำเนินมาเยือนประเทศไทย ระหว่างวันที่ ๙ - ๑๕ พฤษภาคม พุทธศักราช ๒๕๑๕
	พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวเสด็จพระราชดำเนินไปทรงเปิดถนนมิตรภาพ (สระบุรี - นครราชสีมา) ถนนสายหลักสู่ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ซึ่งได้รับการสนับสนุนด้านงบประมาณในการก่อสร้าง จากสหรัฐอเมริกา เมื่อวันที่ ๑ มิถุนายน พุทธศักราช ๒๕๐๑
	พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงตัดริบบิ้นในพิธีเปิดโรงพิมพ์ธนบัตรธนาคารแห่งประเทศไทย เมื่อวันที่ ๒๔ มิถุนายน พุทธศักราช ๒๕๑๒ ณ ธนาคารแห่งประเทศไทย ถนนสามเสน กรุงเทพมหานคร
	พระราชพิธีพระราชทานครอบประธานประกอบพิธีไหว้ครูนาฏศิลป์ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อม ให้จัดพระราชพิธีพระราชทานครอบประธานประกอบพิธีไหว้ครูนาฏศิลป์ และพิธีต่อท่ารำเพลงหน้าพาทย์องค์พระพิราพ เมื่อวันที่ ๒๕ ตุลาคม พุทธศักราช ๒๕๒๗ ณ ศาลาดุสิดาลัย สวนจิตรลดา พระราชวังดุสิต พระราชพิธีพระราชทานครอบประธานประกอบพิธีไหว้ครูนาฏศิลป์ และพิธีต่อท่ารำเพลงหน้าพาทย์องค์พระพิราพครั้งแรกในรัชกาลปัจจุบันนั้น ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้จัดขึ้นเมื่อพุทธศักราช ๒๕๐๖ ณ ท้องพระโรงหลังพระที่นั่งอัมพรสถาน พระราชวังดุสิต ต่อมาในพุทธศักราช ๒๕๒๕ ครูผู้เป็นประธานประกอบพิธีไหว้ครูนาฏศิลป์เหลืออยู่ไม่กี่คน จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้จัดพระราชพิธีอีกครั้งในพุทธศักราช ๒๕๒๗
	พระราชพิธีสมโภชขึ้นระวางช้างสำคัญ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงหลั่งน้ำพระพุทธมนต์และน้ำพระมหาสังข์ พระราชทานแก่พระเศวตอดุลยเดชพาหนฯ ในพระราชพิธีสมโภชขึ้นระวางช้างสำคัญช้างแรกในรัชกาล เมื่อวันที่ ๑๐ - ๑๑ พฤศจิกายน พุทธศักราช ๒๕๐๒ ณ โรงช้างต้น พระราชวังดุสิต หลังจากนั้นยังมีพระราชพิธีสมโภชขึ้นระวางช้างสำคัญเป็นช้างต้นคู่พระบารมีอีกหลายช้าง

---

ดูเพิ่มเติม	บันทึกเหตุการณ์ตามปี_พ.ศ.